Sociale rangorde bij konijnen: een dynamisch proces

Inleiding:
Konijnen zijn van nature sociale dieren die in groepen leven met een duidelijke rangorde. Deze rangorde is essentieel voor hun sociale structuur en beïnvloedt hun gedrag, toegang tot middelen en voortplantingssucces. Dit onderzoek richt zich op de ontwikkeling van de sociale rangorde bij konijnen, met name in relatie tot hun voortplantingssucces en de dynamiek binnen een koppel.

Onderzoek:
Het onderzoek werd uitgevoerd in een 22.000 m² grote omheinde ruimte, waar een populatie wilde Europese konijnen onder semi-natuurlijke omstandigheden leefde. Gedurende een periode van 14 jaar werden de sociale rangorde, voortplanting en overleving van vrouwelijke konijnen gevolgd. De konijnen werden geïdentificeerd met gekleurde aluminium oorlabels, wat het mogelijk maakte om individuen te herkennen en hun gedrag te observeren.

De onderzoekers observeerden de interacties tussen konijnen, met speciale aandacht voor agressief gedrag, dominantie en de toegang tot schuilplaatsen en voortplantingslocaties. Er werden gegevens verzameld over de voortplanting van de vrouwtjes, waaronder het aantal jongen per worp en hun overleving tot volwassenheid.

Resultaten:

• Sociale rangorde:
  Binnen de groepen konijnen werd een lineaire rangorde vastgesteld, zowel bij mannelijke als vrouwelijke konijnen. Deze rangorde werd gehandhaafd door intensieve gevechten, vooral tijdens het voortplantingsseizoen. Dominante konijnen hadden prioriteit bij toegang tot schuilplaatsen en voortplantingslocaties.

• Voortplantingssucces:
  Vrouwelijke konijnen die een hogere sociale rang hadden, vertoonden een hoger voortplantingssucces. Ze kregen meer jongen per worp en hun jongen hadden een hogere overlevingskans tot volwassenheid. Dit succes werd beïnvloed door twee factoren: een hogere vruchtbaarheid van de dominante vrouwtjes en een lagere mortaliteit van hun jongen.

• Dynamiek binnen een koppel:
  De sociale rangorde binnen een koppel konijnen was niet statisch. Deze rangorde ontwikkelde zich gedurende het leven van de konijnen en kon in de loop der tijd veranderen. Dit betekent dat de dynamiek binnen een koppel, zoals de interacties en de verdeling van middelen, in de tijd varieerde.

Conclusie:
Het onderzoek toont aan dat de sociale rangorde bij konijnen een dynamisch proces is dat gedurende hun leven verandert. Deze rangorde heeft invloed op hun toegang tot middelen en voortplantingssucces. In een koppel kan de dynamiek dus variëren, afhankelijk van de veranderende sociale posities van de individuen. Dit inzicht is belangrijk voor het begrijpen van het sociale gedrag van konijnen en kan bijdragen aan betere huisvestings- en verzorgingspraktijken voor zowel wilde als gedomesticeerde konijnen.

Bronvermelding:
Von Holst, D., Rödel, H.G., & Kaetzke, P. (2002). Social rank, fecundity and lifetime reproductive success in wild European rabbits (Oryctolagus cuniculus). Behavioral Ecology and Sociobiology, 51(4), 293–300. Link artikel