Gedragsverbetering bij konijnen met omgevingsverrijking in individuele kooien

Inleiding

Konijnen die alleen in kooien worden gehouden, kunnen gedragsproblemen ontwikkelen zoals overmatig likken, herkauwen zonder voedsel (sham chewing) en knagen aan tralies. Om dit te voorkomen, is onderzocht welke soorten verrijking in kooien effectief zijn om dergelijk afwijkend gedrag te verminderen en om natuurlijker gedrag te stimuleren.

Onderzoek

Zestig gecastreerde New Zeelandse witte mannetjeskonijnen kregen elk één van vijf behandelingen in hun individuele kooi:

  1. Hooi in een lege waterfles

  2. Geprefabriceerde grasblokjes

  3. Twee knaagstokken van populierenhout

  4. Een houten doosje (mini-hok)

  5. Geen verrijking (controlegroep)

Na een acclimatiseringsperiode van een week werden de konijnen gedurende zestien dagen dagelijks geobserveerd: elke dag één uur, met metingen om de twee minuten.

Resultaten

Interactieniveau met de verrijking

  • Konijnen met hooi in een fles gebruikten dit object het meest (gemiddeld 143 interacties per uur).

  • Grasblokjes veroorzaakten gemiddeld 58 interacties.

  • Bij knaagstokken waren het er slechts 13 en bij de houten doos 19.

  • In de controlegroep was er geen verrijkingsobject om mee te interacteren.

Abnormaal gedrag

  • Konijnen met hooi toonden aanzienlijk minder afwijkend gedrag zoals overmatig likken, sham chewing en tralieknagen dan de controlegroep (50 versus 97 incidents per uur).

  • De grasblokjesgroep had ook minder afwijkingen dan de controlegroep, maar meer dan de hooi-groep.

  • Bij knaagstokken en doosje was dit gedrag gelijk aan de controlegroep.

Rustgedrag

  • Konijnen met hooi waren actiever en hadden minder perioden van stil liggen (179 momenten) dan de controlegroep (256 momenten).

Groeiprestaties

  • Konijnen met grasblokjes hadden een hoger gewichtstoename (+906 gram) dan de controlegroep, wat significant was.

  • De hooi-, knaagstok- en doosgroepen scoorden qua gewichtstoename niet significant anders dan controle.

Conclusie

Hooi in een drinkfles is de meest effectieve verrijking om afwijkend gedrag te verminderen en actief gedrag te stimuleren bij individueel gehuisveste konijnen. Grasblokjes bieden ook aanzienlijke voordelen. Knaagstokken of een klein hokje zijn minder effectief.

Bronvermelding

Lidfors, L. (1997). Behavioural effects of environmental enrichment for individually caged rabbits. Applied Animal Behaviour Science, 52, 157–169.
Volledige tekst beschikbaar via:
https://doi.org/10.1016/S0168-1591(96)01141-0